Historia

Historia parafii i kościoła Zwiastowania NMP w Boiskach.

Choć parafia Boiska i kościół w tej miejscowości powstał dopiero w XVII w., to sama miejscowość jest znacznie starsza. Jej początki znajdują miejsce w średniowieczu, a pierwsza wzmianka o Boiskach pojawia się w „Lubelskiej Księdze Podkomorskiej” w 1419 r. Wówczas tzw. „dobra grabowieckie” w skład których wchodziły Grabówka, Sosnowa Wola, Mazanów, Wałowice i właśnie Boiska należały do Beaty z Bożego Daru Mokrskiej, która to wniosła je w wianie właścicielowi m.in. Kraśnika – Dymitrowi z Goraja. Jak wspomina Księga Podkomorska, w latach 1419 i 1469 wytyczono granicę między Boiskami i Popowem, 1449, 1469 i 1486 między Boiskami a Chruśliną, w 1449 między Boiskami i Mazanowem. W 1449 r., dobra grabowieckie przeszły na własność córki Dymitra i Beaty – Katarzyny, która z kolei wniosła je w wianie Dobiesławowi Sienieńskiemu – wojewodzie sandomierskiemu. Do końca XVI w., klucz grabowiecki należał do Sienieńskich. Na początku XVII w., kolejna dziedziczka – Katarzyna Sienieńska wnosi go w wianie Myszkowskim. Ten to możny ród ówczesnej Rzeczpospolitej zapoczątkuje kolejny rozdział historii Boisk, fundując kościoły i przyczyniając się do erekcji parafii.
Pierwszy kościół w Boiskach pw. Zwiastowania NMP, powstał w 1612 r., zapewne początkowo jako filialny (wówczas Boiska były częścią parafii Rybitwy). Ufundowała go Katarzyna z Sienieńskich Myszkowska, żona Stanisława Myszkowskiego – podczaszego lubelskiego. Była to budowla drewniana, dość niewielkich rozmiarów. W niej znajdowały się trzy ołtarze. Świątynia ta została konsekrowana w 1614r., przez biskupa Walentego Lubinieckiego, za zgodą biskupa krakowskiego Piotra Tylickiego. Wówczas dzień konsekracji, dla corocznego jej upamiętnienia, oznaczono na pierwszą niedzielę po św. Wojciechu. Parafia Boiska erygowana została jednak dopiero 8 marca 1645 r., przez prepozyta sandomierskiego Wojciecha Lipnickiego. Do ówczesnej parafii Boiska należało trzy miejscowości – Boiska, Sosnowa Wola i Grabówka. Pierwszy kościół w Boiskach uległ zniszczeniu w 1657r., w czasie Potopu. W II poł. XVII w., kolejny właściciel klucza grabowieckiego – Jan Myszkowski – wojewoda lubelski funduje drugi kościół w Boiskach w miejsce spalonego przez Szwedów.
Po Myszkowskich, w drodze koligacji małżeńskich dobra grabowieckie przechodzą w ręce Czermińskich, którzy poczyniają na rzecz parafii i kościoła pewne zapisy, bądź fundują np. organy.
Niestety drewniana budowla bardzo szybko popadała w ruinę. W 1748 r., kolejny dziedzic dóbr boiskich – Stanisław Moszyński – kasztelan radomski dokonał gruntownego remontu świątyni i ufundował trzy ołtarze. Mimo to, już w 1790 świątynia groziła zawaleniem. W 1803 r., stan kościoła był katastrofalny. W 1848 r., dokonano kolejnego remontu. Szybko popadająca w ruinę świątynia przetrwała jednak do 1873r. Wówczas już kończono budowę nowego, murowanego kościoła.
Obecna świątynia jest trzecim z kolei kościołem parafialnym. Powstała w latach 1861 – 1873, dzięki staraniom ówczesnego proboszcza boiskiego Józefa Głogaczewskiego oraz kolejnego dziedzica Boisk – Jana Herniczka, a także składek miejscowych, dość ubogich parafian. Niewątpliwie część budowy kościoła sfinansowano dzięki zapisowi testamentowemu Ludwiki z Załuskich Moszyńskiej, która na ten cel przeznaczyła 1500 rubli. Świątynię poświęcono w 1882 r., mimo iż wówczas jeszcze nie była ukończona.
Jest to budowla bezstylowa, jednonawowa, z węższym, trójbocznie zamkniętym prezbiterium, flankowanym skarbczykiem i zakrystią. Fasadę wieńczy wieża, będąca jej osią. Na styku nawy i prezbiterium sygnaturka.

 Autor: Łukasz Rejowski